Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nce yürütülen “ Uzungöl Özel Çevre Koruma Bölgesi Karasal Biyoçeşitliliğin Tespiti Projesi” ile ülkemizin ve Doğu Karadeniz’in önemli turizm merkezlerinden biri olan Uzungöl’e dair önemli veriler elde edilmiştir.
Türkiye’nin ekoturizm potansiyeli yüksek bölgelerinden biri olan Uzungöl’de 658 bitki taksonu, 90 memeli, 250 kuş türü belirlenmiş, son dönemde yoğunlaşan akademik çalışmalar sonucu Uzungöl Çuha Çiçeği bilim dünyasındaki yerini almıştır. Uzungöl Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde (ÖÇK) 125 alttür, 68 varyete olmak üzere 311 cinse ait toplam 658 adet bitki taksonu tespit edilmiştir.
658 Bitki Taksonu Tespit Edildi
Bitkisel biyolojik çeşitliliğin saptanması amacına yönelik bölgede yapılan çalışmalarla, alanın flora ve vejetasyonu ortaya konmuştur. Alanda 125 alttür, 68 varyete olmak üzere 311 cinse ait toplam 658 adet bitki taksonu tespit edilmiştir. Ayrıca Uzungöl Çuha Çiçeği (Primulax Uzungolensis) alandan ilk kez toplanmış, yeni bir bitki taksonu olarak bilim dünyasının dikkatine sunulmuştur. IUCN’e göre CR kategorisinde yer alan Erodium hendrikii (iğnelik) bitkisinin bu alanda yayıldığı saptanmış ve yayıldığı alan mutlak koruma alanı olarak belirlenmiştir.
Endemik, Ender ve Tıbbi Bitkiler
Endemik ve ender bitki taksonları habitatları ile koordinatlandırılmış ve alanda 471 koordinat okuması yapılarak veri tabanına aktarılmıştır. Bölgede yapılan bitki sosyolojisi çalışmaları ile dört değişik vejetasyon tipinde toplam dokuz adet bitki birliğinin alanda varlığı saptanmıştır. Bu birlikler ve alansal çalışmalara dayalı olarak yürütülen çalışmalarla EUNIS habitat sınıflaması yapılmış ve CBS ortamına aktarılmıştır. Bu çalışmalarla bölgede 24 adet biyotopun varlığı tespit edilmiştir. Hedef bitki türlerine dayalı olarak biyotopların hassasiyet öncelikleri puanlanarak belirlenmiş ve bu biyotoplara dayalı alanın turizm potansiyeli ortaya konmuştur. Ayrıca tıbbi ve aromatik bitkiler tespit edilmiştir.
Uzungöl’deki orman ekosisteminin giderek yaşlandığı, son 40 yıldaki gelişmelerin biyolojik çeşitliliğini olumsuz etkilendiği belirlenmiştir.
Alabalık Türleri
Çalışmada, Uzungöl ve kaynaklarında dağılım gösteren Kahverengi alabalık (Salmo Trutta) türünün bazı popülasyon özellikleri irdelenmiştir. Çalışmada 478 adet balıkta yaş tayini ve cinsiyet tayini yapılmıştır.
Balıkların yaşlarının 0-8 yaşları arasında dağılım gösterdikleri, boyları 1,70-37,80 cm ve ağırlıkları ise 0,312-445,000 g arasında olduğu belirlenmiştir. Havzada bu türün üç farklı ekotipinin yaşadığı, üç yaşından itibaren tüm bireylerin cinsi olgunluğa ulaştıkları, kondisyon değerleri ortalama 1,007±0,163, cinsiyet oranı E/D: 1,00-0,88 olduğu belirlenmiştir.
Uzungöl havzasında üreme dönemi kaynakta en erken başladığı Uzungöl çıkışında ise Mayıs ayının ortalarına kadar devam ettiği tespit edilmiştir. En az bireysel yumurtanın Anadolu Alabalığı’nda (Salmo trutta macrostigma) olduğu, en büyük yumurtaların ise Karadeniz Alası ekotipinde olduğu belirlenmiştir.
Balıkların 11 farklı organizmayla beslendikleri, ana besin organizmalarının ise Arthropoda ve Annelidae’lerin olduğu tespit edilmiştir.
Orman Ekosistemi Yaşlanıyor
Uzungöl ÖÇK Bölgesi’nin önemli bir kısmını kapsayan orman vejetasyonunda sekonder orman süksesyonun 1971 yılından 2010 yılına değin değişimi saptanmıştır.
Buna göre, orman ekosistemlerinde meydana gelen alansal ve biyoçeşitlilik değişimleri konumsal ya da alansal istatistik (FRAGSTAT) yardımıyla hesaplanmıştır. Hesaplamalara göre ÖÇK Bölgesi’nde orman vejetasyonunda sekonder süksesyonun “ileri”ye doğru gerçekleştiği, yani ormanların klimaksa doğru ilerlediği belirlenmiştir.
Orman ekosisteminin gençleşen değil, giderek yaşlanan bir yapıya kavuşma eğilimi olduğu ortaya konulmuştur. Alansal istatistikle son 40 yıllık biyolojik çeşitlilik indisleri hesaplanmıştır. İndis değerlerine göre ormanda meydana gelen alansal değişimlerin, bu sürede bölge biyolojik çeşitliliğini olumsuz etkilendiği belirlenmiştir.
90 Adet Memeli, 250 Kuş Türü Var
Yapılan arazi çalışmaları ve literatür taraması sonucunda ÖÇK Bölgesi’nde toplam 90 adet memeli ve 250 adet kuş türü tespit edilmiştir. Tespit edilen memeli ve kuş türlerinin, IUCN, CITES, BERN, AB Kuş Direktifi, Çevre ve Orman Bakanlığı ve Merkez Av Komisyonuna göre koruma durumları belirlenerek listeler hâlinde sunulmuştur.
Yırtıcı Kuşların Göç Yolunda…
Uzungöl ÖÇK Bölgesi, Kartal, Şahin, Atmaca, Çaylak, Delice, Doğan ve Akbaba gibi gündüz yırtıcı kuşlarının Türkiye üzerinden göç ettikleri iki önemli göç yolundan biri olan Kuzeydoğu-güney göç yolu üzerinde bulunmaktadır. Bu çalışmada gündüz yırtıcı kuşları için Uzungöl ÖÇK Bölgesi üzerinden yaptıkları ilkbahar ve sonbahar göçlerinde kullandıkları ana göç yolları tespit edilerek harita üzerinde gösterilmiştir.
Bölgenin İmar ve Arazi Durumu
Uzungöl ÖÇK Bölgesi’nde yerleşim, mülkiyet ve arazi kullanımları tespit edilmiştir. Bölgede farklı yasalara göre kadastro çalışmaları ikmal edilmiş olup, belde imar planı sınırları dışında kayda değer bir mülkiyet çekişmesi yoktur. Belde imar sahası içerisinde gerek yapılaşma ve gerekse de gölün kıyı-kenar çizgisi ihtilafı nedeniyle kimi sorunlar yaşanmaktadır. Yerleşim yerleri mülki sınırları yönünden ise sadece Uzungöl Beldesi ile Derindere Köyü arasında ihtilaf bulunmaktadır.
Bu yıl ikincisi düzenlenen 2. Ululslararası Trabzon - Uzungöl Devamı...
Son yıllarda Trabzon'da turizm sektöründe meydana gelen atılımlardan en Devamı...
Kıyılarımızda, turistik yöre ve merkezlerimizde imar düzensizlikleri, çarpık yapılaşma, Devamı...
Bursa/Yenişehir- Trabzon arasında pazartesi, perşembe ve cumartesi olmak üzere haftanın Devamı...
Yorum yapın / Bize Soru Sorun;